Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi ve Jandarma Teşkilatının Kuruluşu
Jandarma Teşkilatı, ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi ile 1869 yılında kurulmuştur. Her ilde piyade ve süvarilerden oluşan zaptiye alayları kurularak görev ve hizmetleri belirlenmiştir. Arşivlerde 1839’dan itibaren jandarma adına rastlanmasıyla bu tarihte kurulduğu kabul edilmektedir.
Modernleşme Süreci ve Yeniden Yapılandırma
Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından modern zabıta teşkilatının kurulması amacıyla yabancı subaylar getirilerek teşkilatlanmada değişiklik yapılmış, 1879’da Umum Jandarma Merkeziyesi oluşturulmuştur. İkinci Meşrutiyet döneminde Rumeli’deki başarılardan dolayı teşkilat 1909’da Harbiye Nezareti’ne bağlanarak Umum Jandarma Kumandanlığı adını almıştır.
Cumhuriyet Dönemi ve Yasal Statüsü
Cumhuriyet’in ilanından sonra Jandarma Teşkilatı da yeniden düzenlenmiş, 1930’da çıkarılan Jandarma Kanunu ile hukuki statüsü belirlenmiştir. 1937’de yürürlüğe giren Jandarma Teşkilat ve Vazife Nizamnamesi ile teşkilat, sabit jandarma birlikleri, seyyar jandarma birlikleri ve eğitim birlikleri şeklinde üç gruba ayrılmıştır.
Modernizasyon ve Gelişim
1956 yılında çıkarılan kanunla Jandarma Genel Komutanlığı, sınır, kıyı ve karasularının emniyetini sağlama görevini üstlenmiştir. 1961’de Jandarma Bölge Komutanlıkları, 1963’te Foça Jandarma Komando Okulu kurulmuş ve teşkilatın yapılanmasında önemli adımlar atılmıştır.
Günümüzde Jandarma Teşkilatı
1983 yılında yürürlüğe giren 2803 sayılı Kanun ile Jandarma Teşkilatının görev ve yetkileri belirlenmiştir. 2016’da yaşanan 15 Temmuz darbe girişiminin ardından 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Jandarma Genel Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı’na bağlanmıştır. Jandarma Teşkilatı, ülkenin iç güvenliğinin sağlanmasında önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.